Microsoft sisteminin çökmesiyle küresel çapta hava yolu şirketleri, bankalar, televizyonlar ve sağlık sistemlerinde sorunlar ortaya çıktı. Birçok kişi ATM'lerden parasını dahi çekemdi. Siber kaosa Altın ve Para Piyasaları Uzmanı İslam Memiş, 'Beklediğimiz balon sonunda patladı!' diyerek yatırımcıların bu tip olaylara karşı nasıl önlem alması gerektiğini açıkladı.

DÜNYA KAOS YAŞIYOR

 “Bu hafta bir balonun patlamasını bekliyorduk. O balon patladı. Ve bugün haftayı satışlarla tamamlıyoruz. 'Temmuz ayında dananın kuyruğu kopacak' demiştik. Evet dananın kuyruğu koptu. Ama bugün de dünyayı sarsan önemli bir haber akışı geldi. Microsoft'un güvenlik tarafında bir problem yaşandı. Dünyada bütün ülkelerin sistemlerini etkiledi. Hastaneler, havayolları, bankalar ve bütün finansal piyasalarda ciddi bir çöküş yaşandı. Dünya adeta bir kaos yaşıyor.

SİBER KAOS PİYASALARI NASIL ETKİLEYECEK?

Bu son dakika haberinin ardından sorunun çözülmeye başladığına dair bir açıklama geldi. Peki bu küresel piyasaları nasıl etkileyecek. Biz vatandaş olarak, toplum olarak bundan sonra nelere dikkat etmeliyiz? Kendimizi nasıl garanti altına almalıyız? Altın fiyatlarındaki o sert düşüşler gerçekleşti. O balon patladı. Alım zamanı geldi mi? Bu sorulara cevap vermeye çalışacağım.

Dünyanın bugün ne kadar büyük bir kaos ortamında olduğunu gördük. Amerikan şirketi Microsoft'un iş birliği yaptığı bir güvenlik şirketi var. Burada bir yazılım hatası var. Bir güvenlik açığı oluştu.

PİYASALARA MUTLAKA YANSIYACAK

Bu durumun finansal piyasalara mutlaka yansıyacak. Bu saate kadar da Avrupa borsalarında satışlar oldu. Özellikle Microsoft'un hisselerinde yüzde 2'den daha fazla satışlar vardı. Özellikle o aracı şirketin hisselerinde yüzde 18 civarında bir sert satış gördük.

KİMSE PARASINI ÇEKEMEDİ

Dolayısıyla borsadaki, finansal piyasalardaki etkileşimden ziyade dünya kabus oldu. Havalimanları, hastaneler kilitlendi. Mobil bankacılık ve finansal işlemler yapılamadı. Yabancı filmlerde benzer konular işlendi. Dünya bugün aynısını yaşadı. Ama bizim yurtiçi piyasalar bu programı, bu uygulamayı kullanmadıkları için olumsuz yönde etkilemedi.

GELENEKÇİ OLUN

Türkiye hamdolsun olumsuz bir yönde etkilenmedi. Ama olmayacak anlamında değil bu. Küresel piyasalardaki çöküş bir anda yaşanırsa biz de bir anda çöküş yaşarız. Dolaylı açıdan baktığımızda da zamana yayılan borsadaki satışlar, tartışmalar falan; hisse senetlerine yansıması, insanların psikolojik hamleleri mutlaka bize de yansıyacaktır. Bundan biz de payımızı alacağız. Şuna dikkat çekmek istiyorum. Bu gibi durumlarda ne yapabiliriz? Hayatınızda modern teknolojiyi kullanın. Ama söz konusu alın teri olunca gelenekçi olun.

PARANIZI TEK BİR BANKADA TUTMAYIN

Geçen yıl bankalardaki mevduat sigortaların oranı 200.000 liraydı. Bu yıl 400.000 lira. Haftaya da büyük bir ihtimalle 600.000 liraya yükseltecek. Ben olsaydım şöyle yapardım: Örneğin benim 2 milyon TL; döviz olsun, altın olsun, TL olsun bankada duruyor. Ben bunun tutup da 2 milyon TL'sini tek bir bankaya gidip de yatırmazdım. Giderdim 400.000 TL'sini bir bankaya, diğer 400'ünü başka bir bankaya bırakırdım. Risklerimi dağıtırdım. Çünkü her bankaya 400.000 TL sigorta limitim olduğu için ben paramın tamamını sigortalatmış oluyorum. Çünkü her bankanın ayrı 400.000 sigortası var...

İkincisi de şunu yaparım: Her ay düzenli olarak banka şifremi değiştiririm. Üçüncüsü de bankadaki mevduatlarınızı dışarıdaki özel sigorta şirketlerine sigortalatabilirsiniz."